τέλος στη Ζυρίχη

Αυτό ήταν το σημείο. Στη γέφυρα, που ένωνε τις δυο πλευρές της πόλης, ανάμεσα στη μητρόπολη και την εκκλησία «της κυρίας μου», μπροστά σε τούτα τα ολοκάθαρα νερά της λίμνης και κάτω απ’ τα ρολόγια των πύργων, που κάθε λίγο σήμαιναν το διάβα του χρόνου μ’ έναν δραματικό αλλοτινό τόνο, το ένα πίσω απ’ το άλλο, πειθαρχημένα, στη σειρά, με τη φημισμένη τους ελβετική ακρίβεια. Δε θυμόταν όμως πού ακριβώς είχαν σταθεί για να βγουν εκείνη τη φωτογραφία, που τελικά δε βγήκαν. Άγγιζαν με τα χέρια τους το μάρμαρο απ’ τη βάση που στήριζε το άγαλμα του ιππέα ή μήπως λίγο παρακάτω, καθισμένοι στο πεζούλι, κοιτάζοντας ο ένας τον άλλο, δείχνοντας κάπως χαμένοι στα βλέμματα, αδιάφοροι κι ασυγκίνητοι μπροστά στην ομορφιά του τόπου? Δεν μπορούσε ξεκάθαρα να πει. Ο καιρός δεν ήταν πάρα πολύς, αλλά όσα ακολούθησαν ήταν πυκνά και συμπαγή και θόλωναν τη διαύγεια της μνήμης, σαν τη δυνατή βροχή που μετά την καταιγίδα αφήνει λεκέδες και θαμπώνει τα γυαλισμένα τζάμια. Ωστόσο, κάπου εκεί ήταν. Σίγουρα, κάπου εκεί. Θα ήθελε, φυσικά, να προσδιορίσει την εικόνα αυτή από το παρελθόν, τη γλυκιά θύμηση του ταξιδιού τους, μα σαν κάτι κρυμμένο κι επιτήδειο άπλωνε βίαια το χέρι κάθε φορά που οι σκέψεις αποκτούσαν μορφή και όριο, ανακάτευε το χρώμα και το σχήμα των πραγμάτων, το καθιστούσε ασαφές, αχανές, το παραμόρφωνε ανάγωγα, σχεδόν πραξικοπηματικά, ώστε δεν άφηνε την ακρίβεια να βάλει στην ανάμνηση τελεία και τέλος. Περπατούσε δίπλα στo κανάλι, μη μπορώντας να διαχειριστεί τις ατασθαλίες του μυαλού, καθώς το δειλινό άφηνε μια γαλαζωπή απόχρωση στις άκρες του ουρανού και τα πρώτα φώτα είχαν ανάψει δίνοντας μια γιορτινή διάθεση στη νύχτα, που διόλου βιαστικά, μα αποφασιστικά, ερχόταν. Ένα πλοιάριο με ταξιδευτές βολτάριζε περνώντας κάτω απ’ τα ανοιχτά σκέλια της γέφυρας ξανά και ξανά, σαν το αγόρι, που ζητά να δει και να ξαναδεί τι κρύβεται κάτω απ’ το φόρεμα του κοριτσιού που αγαπάει, για να μάθει όλα τα μυστικά  και τις αθέατες γωνιές του κορμιού της με κάθε λεπτομέρεια. Πήγαινε, λοιπόν. Και καθώς πήγαινε με βήμα αργό και κουρασμένο και μια εσωτερική ένταση συνάμα, ένιωσε την καταβολή της θλίψης και της εγκατάλειψης, την απογοήτευση μιας άκαρπης προσπάθειας, όπως όταν βάζεις τα δυνατά σου για να θυμηθείς κάτι στην εντέλεια, όταν αποφασίζεις πως δεν πρόκειται να το ξεχάσεις, προγραμματίζεσαι για να το συγκρατήσεις, μα όταν μετά από καιρό πασχίζεις να το ανακαλέσεις έτσι όπως το βίωσες, καταλαβαίνεις πως αυτό δε γίνεται. Είχε νιώσει πολλές φορές τούτη τη ματαίωση, μα συνέχιζε, κάθε που νόμιζε πως κάτι άξιζε να ‘χει μια θέση επίσημη στο δωμάτιο του παρελθόντος, να κάνει αυτήν τη μυστική συμφωνία, που όμως χανόταν συχνά σ’ ένα βαθύ σκοτάδι, όπως τώρα χανόταν αργά και σταθερά το φως της μέρας μες στο βυθό της λίμνης. Τι είχε έρθει να κάνει αλήθεια εδώ? Ένα μακρινό και δαπανηρό ταξίδι για να ζήσει ξανά μέσα από μια ασυνεπή κι απείθαρχη ανάμνηση κάτι που προ καιρού είχε πεθάνει? Ακόμη κι αν το κατάφερνε, δε θα ήταν παρά ένα ομοίωμα σε σχέση με το βίωμα, μια πορσελάνινη κούκλα με ρωγμές, ένα άχαρο ξόανο με ακίδες, άψυχο κι άκαμπτο, σε σχέση με τη ζεστή σάρκα και το γάργαρο αίμα του ζωντανού σώματος, μια φωτογραφία σε σχέση με τη στιγμή που δεν τραβήχτηκε ποτέ, κάπου, μπροστά, πίσω, εδώ, εκεί, πιο πέρα. Όχι. Δεν είχε έρθει γι’ αυτό. Είχε έρθει για να φύγει πάλι, αλλά κάπως αλλιώς. Μια, δυο, τρεις μέρες μετά, έχοντας αντικαταστήσει την αίσθηση της πρότερης ευτυχίας με αυτήν εδώ τη φρεσκοχαραγμένη αίσθηση της τωρινής απόγνωσης. Περπατώντας, διασχίζοντας τα μονοπάτια ξανά και ξανά, περνώντας απ’ τη μια στην άλλη όχθη, ακούγοντας πάλι τα ρολόγια να χτυπούν με την ίδια συνέπεια, βλέποντας τις λάμπες να λαμπιρίζουν και να διπλασιάζονται όπως κάθε βράδυ στην αντανάκλαση του νερού, τα ποδήλατα να ισορροπούν πάνω στον εαυτό τους μέσα απ’ τα παιχνιδίσματα της λίμνης, τις άδειες ξύλινες προβλήτες με τα αναμμένα φανάρια να περιμένουν κάποιον ή κάτι και να μην περιμένει τίποτα. Όλα να φαίνονται ίδια κι απαράλλαχτα όπως την τελευταία φορά, μα κάτι να λείπει τώρα. Αυτό που κάνει ξεχωριστό το κοινότοπο, σημαντικό το ασήμαντο, αυτό που όσο κι αν είναι θολό σαν ανάμνηση είναι κρυστάλλινο σαν αίσθηση, αυτό το ανεξήγητο πράγμα που ξεγλιστρούσε απ’ τις παλάμες και άφηνε άδεια τα χέρια. Περπάτησε άλλη μια φορά τη στερεή γέφυρα που ένωνε τη γη μεταξύ της τόσο σταθερά και κατευθύνθηκε  παραλίμνια προς την ανατολική πλευρά της πόλης. Μόνον οι σκέψεις έχασκαν απόψε. Έμοιαζαν με γέφυρα μισογκρεμισμένη κι όλα ήταν ξεκρέμαστα ζητώντας να δεθούν, να ενωθούν κάπως μεταξύ τους, να αποκτήσουν συνέχεια, συνοχή, θεμέλιο. Έπειτα από ώρα περιπλάνησης, μια παραλυτική κούραση λύγισε τα γόνατα. Στάθηκε  κι αφού στράφηκε ψάχνοντας κάπου να ξαποστάσει, πήγε και ξάπλωσε λίγο πιο πέρα, σ’ ένα πέτρινο παγκάκι δίπλα στα ανθισμένα παρτέρια και στους κύκνους που περιπολούσαν στα σιωπηλά. Κρέμασε δεξιά κι αριστερά τα χέρια, άφησε έναν αναστεναγμό ανακούφισης και με το βλέμμα καρφωμένο στ’ αστέρια χάθηκε στο θόλο. Κάποια στιγμή έκλεισε τα μάτια. Κι άξαφνα, εκεί, μέσα στην παρατεταμένη σύγχυση και τη νοσηρή απραξία, το γκρίζο χάος και την άπνοια, ένιωσε ένα δροσερό φύσημα γύρω απ’ το σώμα, σαν μια σωτήρια αύρα που έρχεται από το πουθενά και καθαρίζει τη σκόνη του δρόμου και τους υδρατμούς του αέρα, αισθάνθηκε ένα άγγιγμα να περιγράφει με κρύα ακροδάχτυλα το πρόσωπο, να γλιστράει στο λαιμό, στο θώρακα, τις εσοχές της μέσης και να συνεχίζει ακολουθώντας το σχήμα των γλουτών μέχρι κάτω στα πόδια, κάτι σαν αγκάλιασμα αερικού, κύκλωμα σύννεφου,  χάδι αγγελικό, μια πατρική ζέση, μια μητρική ανάσα, ξένο χνώτο πνιγηρό, ζάλη ονείρου και ξύπνημα μαζί, κι όλα αυτά να τα δέχεται και να αφήνεται δίχως οχυρό στο έλεος τους, στην προχωρημένη πια νύχτα και να παραδίνεται δίχως αντίσταση σε μια πρωτόγνωρη ηρεμία, σε μια καρφιτσωμένη ατέρμονη στιγμή, σαν σε καρτ ποστάλ, σαν σε φωτογραφία.

• ← απόκρυφη ιστορία
• οι καλοί άγγελοι →